Als je naar het buitenland reist, is het eenvoudig om te merken dat je geen idee hebt van de verschillende gebruiken, levend in spanning om de ene faux pas (fout) na de andere te maken.
Hoewel sommige gebruiken in de reisgidsen worden vermeld, zijn er ook veel ongeschreven regels bij het omgaan met vreemden. Dus zie er niet kleinzielig uit of struikel niet over culturele verschillen.
Hier zijn enkele van de sociale normen die je in Frankrijk zult tegenkomen - een kleine ‘Emily Post’ (schreef het boek Etiquette) van moderne interactie.

Franse Groeten: Begroeting en Beleefdheid
Je kent het Franse ‘bonjour’ al, maar weet niet wanneer het in een bepaalde context gepast is om het te gebruiken? Ga je er als een haas vandoor als je une bise (kus) krijgt? Hier is een overzicht van manieren om sociale interactie te initiëren.
Franse Begroeting
Hoe je wordt begroet, hangt af van:
- De sociale status van de mensen ten opzichte van elkaar;
- De persoonlijke status van de mensen ten opzichte van elkaar.
Over het algemeen begin je met een ‘bonjour’, een kleine pauze en dan het gebaar van begroeting. Vreemden en zakenrelaties worden begroet met een stevige handdruk en de woorden ‘Je suis ravi de faire votre connaissance’.
Als je wordt voorgesteld in een privé omgeving, zoals een feest of een informeel diner, zou je kunnen zeggen ‘enchanté’.
Als je elkaar al kent, zou je ‘bonjour’ kunnen zeggen terwijl je elkaar de hand schudt, gevolgd door ‘comment ça va?’ Je moet je meerderen altijd begroeten met een handdruk, tenzij zij degenen zijn die jou een bise geven.

La Bise
Ach, la bise. De vrees van elke bezoeker van Frankrijk, kwakend over de onzekerheid van de juiste etiquette. Moet ik het initiatief tot la bise nemen? Moet ik ze echt kussen? En de belangrijkste vraag van allemaal: hoeveel?
Wanneer 'Une Bise' Geven?
Vouvoyer of Tutoyer
Stel vrienden en familie voor met hun volledige naam, maar je superieuren met ‘Monsieur ...’ of ‘Madame' en hun achternaam.
De term 'mademoiselle' voor ongehuwde vrouwen verdwijnt geleidelijk. Gebruik het alleen voor tieners of vrouwen waarvan je weet dat ze deze benaming prefereren.
Gebruik bij het ontmoeten van een vreemde ALTIJD de formele aanspreekvorm gebruiken. Zelfs de meeste Franse advertenties durven ‘tu’ (jij) niet te gebruiken wanneer ze met hun klanten praten.
In andere Romaanse talen die een formeel voornaamwoord hebben, is het in de reclame en onder de jongere generatie uit de mode geraakt.
In Frankrijk echter zou je iedereen ‘vous’ (U) moeten noemen, tenzij je anders wordt verteld. Of je kunt proberen te luisteren naar hoe anderen je aanspreken.
De jongere generatie kan meteen beginnen met ‘tutoyer’ (gebruikmakend van ‘tu’) - als anderen je aanspreken met ‘tu’, kun jij ze ook aanspreken met ‘tu’ (tenzij het je baas is).
In een formele context zoals werk of wanneer je met de oudere generatie omgaat, blijf je ‘vouvoyer’ gebruiken, totdat ze je vertellen dat het goed is om ‘tu’ te gebruiken.
Correspondentie: Franse E-Mail Etiquette, Brieven Schrijven en de Telefoon Beantwoorden
Frans is vrij formeel in zijn correspondentie, en dit heeft het digitale tijdperk overleefd. De adresvoorwaarden voor formele brieven kunnen voor Nederlanders erg hoogdravend overkomen; de telefoonetiquette is echter erg laks.
Brieven in het Frans adresseren
Bij het schrijven van brieven is het beter om te formeel te zijn dan niet genoeg. Gebruik ‘vous’ met iedereen die geen familie of een intieme vriend is.
Je brief moet het adres bevatten van de persoon naar wie je schrijft, je eigen adres, de datum en plaats van waaruit je schrijft.
‘Cher Monsieur’ of ‘Chère Madame’ en hun achternaam;
Tenzij de persoon een titel heeft, gebruik dan de titel in plaats van hun naam: ‘Monsieur le Directeur’, ‘Madame la Consul’;
Het equivalent van het Engelse ‘Voor wie het aangaat’ is ‘Cher Monsieur, Chère Madame’ of ‘Chers Messieurs, Chères Mesdames’ als je denkt dat meerdere mensen de brief bekijken (bijvoorbeeld voor een sollicitatie)
Het beëindigen van een brief is problematischer. Er zijn veel variaties op de formules van politesse, beleefdheid (je vind hier een mix-and-match-tabel),
Je zult echter waarschijnlijk veilig zijn met ‘Veuillez agréer, Monsieur/Madame (vul hier titel of naam in) à l'expression de mes sentiments distingués’, maar als je een man bent die aan een vrouw schrijft, wil je misschien ‘sentiments’ vervangen door ‘salutations’.
Doe veel meer kennis op, neem Franse les met een privéleraar via Superprof! De privéleraren van Superprof helpen je graag!
Franse E-Mail Etiquette
In Frankrijk is e-mailetiquette iets minder formeel dan bij brieven, maar het is nog steeds beter om de formaliteiten te volgen. Je kunt dan de toon overnemen van het antwoord dat je krijgt.
Natuurlijk is sociaal netwerken in Frankrijk net zo informeel als waar dan ook - zorg er gewoon voor dat je toon beleefd blijft wanneer je tweet of post op sociale media in een discussie over je favoriete Franse schrijvers. Niemand houdt van een trol.
Franse Telefoon Etiquette
De meeste Fransen beantwoorden de telefoon gewoon met ‘Allô?’. Er is geen vaste etiquette voor het beantwoorden van een zakelijke telefoon.
Je moet beginnen met ‘bonjour’ in plaats van ‘allô’; dan kun je doorgaan met ‘ici (je naam) chez (naam bedrijf)’. Als jij de beller bent, begin dan met ‘bonjour’, (je naam) à l'appareil’.
Wil je formele Franse brieven en e-mails foutloos leren schrijven? Met Franse lessen online via Superprof oefen je precies deze vaardigheden.
Franse Zakelijke Etiquette
De etiquette op de werkplek is over de hele wereld vrij gelijk. Het is echter een tikkeltje formeler in Frankrijk in vergelijking met sommige andere landen.

Alledaagse Gedragsregels op de Werkvloer
Casual Friday bestaat niet, dus zorg ervoor dat je de juiste zakelijke kleding draagt, hoewel jongere startups misschien niet zo formeel zijn als oudere, gevestigde bedrijven of een internationaal bedrijf.
Zorg ervoor dat je elkaar de hand schudt, stevig maar niet knijpend, terwijl je oogcontact houdt; gebruik ‘vous’ tenzij anders aangegeven en noem je collega's ‘monsieur’ en ‘madame’ totdat ze het gebruik van hun naam toestaan. Voornamen op de werkvloer zijn niet gebruikelijk in de Franse zakenwereld.
Wees voorzichtig met bepaalde gebaren - ons gebaar voor ‘oké’ betekent ‘nul’ in het Frans. Observeer je collega's en hoe ze hun handen gebruiken.
Vergader Etiquette
Houd er rekening mee dat vergaderingen van tevoren worden gepland - maximaal twee weken. Spontane ontmoetingen worden afgekeurd, tenzij de zaak zeer dringend is.
Franse Regels en Etiquette bij het Dineren
Weet je hoe uitnodigingen voor een bruiloft een verzoek hebben om te reageren - RVP op de familie van de bruid? Dit staat voor ‘répondez s'il vous plaît’ - reageer alstublieft (om de gastheer te laten weten dat je komt).
Als je het op een Franse uitnodiging bij iemand thuis ziet, moet je zeker bellen of schrijven om hen te vertellen dat je er zult zijn.
Wanneer je bij iemand thuis wordt uitgenodigd, is dat de enige situatie waarin je niet op tijd hoeft te komen. Het wordt als respectvol beschouwd om een kwartier later, dan de aangeven tijd op de uitnodiging, te arriveren.
Dit geeft de gastheer of gastvrouw de tijd voor wat last-minute details. Als je echter meer dan een kwartier te laat bent, moet je even bellen om dit te laten weten.
Heb je interesse in het leren van de Franse taal? Dat is meer dan mogelijk via persoonlijke lessen met een privéleraar. Klik hier voor het vinden van Franse lessen Amsterdam via Superprof!

Informele kleding betekent simpelweg dat je geen smoking nodig hebt. Je moet je nog steeds elegant kleden.
Een klein cadeautje voor de gastheer of gastvrouw wordt op prijs gesteld. Als je bloemen cadeau wilt doen, laat ze dan 's ochtends opsturen zodat ze 's avonds netjes geschikt kunnen zijn.
Als je wijn meeneemt, verwacht dan niet dat de gastheer deze meteen decanteert - ze hebben al de perfecte wijn gekozen om de maaltijd aan te vullen.
Als jij de gastheer bent, weet dan bij het dekken van de tafel dat het bestek wordt neergezet met de punten van de vork en de holte van de lepel naar boven - als je goed naar Frans zilver kijkt, zie je dat de decoratie op de vork en lepel onzichtbaar is, tenzij je ze goed neerlegt.
Verder: plan die avond niets anders. Franse maaltijden zijn ontspannen en hebben over het algemeen meerdere gangen, met voldoende tijd voor discussie en de laatste roddels over Franse beroemdheden (en natuurlijk netwerken).

Na een uitnodiging voor het diner wordt een vriendelijk bedankbriefje als goede manieren beschouwd, vooral tussen collega's.
Natuurlijk zijn de normen niet zo formeel tussen vrienden. Wat de normen en gewoonten zijn kun je met je nieuwe vrienden bespreken.
Alles wat niet in deze blog wordt behandeld, zoals huwelijksetiquette of de regels van de etiquette met betrekking tot een koninklijk diner, kan worden afgeleid uit de vele etiquetteboeken die er zijn.
Je kunt ook de Franse moedertaalsprekers op Superprof vragen om je meer te vertellen over de Franse sociale etiquette.