Als je al ingeleid bent tot de Spaanse taal, dan weet je dat Spaans ook ver buiten de grenzen van Spanje wordt gesproken. Het is de moedertaal van 440 miljoen mensen, en wordt als officiële taal gebruikt in 20 verschillende landen, verspreid over 3 continenten.
Het wordt zelfs zo veel gesproken dat er over de hele wereld een aantal verschillende Spaanse accenten voorkomen. Leer meer over Spaanse accenten met behulp van een privéleraar, volg je cursus Spaans Den Haag.
Als je aan de Spaanse taal denkt, denk je waarschijnlijk aan de grammatica, woordenschat, en taalkunde, om nog maar te zwijgen over de moeilijkheden die je had om de taal op school te leren.
Maar wist je dat deze vreemde taal een rijke en vurige geschiedenis heeft? De wortels ervan liggen helemaal in de 8e eeuw, maar sindsdien is het veel veranderd, vooral naarmate het aantal Spaanstalige landen toenam.
Als je geïnteresseerd bent in de Spaanse taal en cultuur, dan ben je hier op de juiste plaats. In dit artikel brengen we de geschiedenis van de Spaanse taal in kaart, vanaf het prille begin, helemaal tot nu.
Ken je de verschillen tussen Spaans en Catalaans?
De wortels van de Spaanse taal
Er zijn enkele verbazingwekkende Spaanstalige denkers geweest die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan onze wereld, en daarbij gaven ze enkele interessante citaten in het Spaans. Maar hoe leerden ze deze taal spreken? Laten we onze geschiedenisles over de Spaanse taal beginnen door meer dan 2.000 jaar terug te reizen, naar de tijd van de Romeinen.
Het is de 3e eeuw v. Chr. en de Spaanse taal bestaat nog niet.
Tussen de 3e eeuw v.Chr. en de 1e eeuw v.Chr. trokken de Romeinen erop uit om het hele Iberische Schiereiland te veroveren. Daardoor verdwenen talloze talen die op het schiereiland ontstaan waren, in hun oorspronkelijke vorm. In feite blijft van die talen nu alleen het Baskisch nog over.
De geschiedenis leert ons inderdaad dat er in die tijd talrijke bevolkingsgroepen in de streek woonden, zoals de Kelten, de Iberiërs, en de Basken. Dit is dan nog afgezien van de mensen die kwamen om handel te drijven met deze groepen, zoals de Grieken, de Phoeniciërs en de Carthagers.
Na de verovering van de streek begonnen de Romeinen het Latijn op te leggen aan de plaatselijke bevolking. Er waren twee Latijnse talen in die tijd: geschreven Latijn en de Latijnse volkstaal (of gesproken Latijn).
Door de grote afstand van het huidige Spanje en Portugal tot het centrum van het Romeinse rijk in het huidige Italië, kwamen de taalkundige hervormingen echter traag op gang. Door het grote territoriale gebied van het keizerrijk ontwikkelde het Latijn zich in verschillende gebieden op uiteenlopende manieren.
Het is ook daarom dat Portugees en Spaans zowel overeenkomsten als verschillen vertonen, want dankzij het relatieve geografische isolement konden ze zich gelijktijdig ontwikkelen, maar evenzeer op hun eigen manier uiteenlopen, waardoor ze verschillende talen werden.
In de tijd van de Romeinen brachten de soldaten, kolonisten en handelaars de taal van Rome met zich mee, die zich uiteindelijk vermengde met de lokale talen en er zich op die manier een volks Latijn ontwikkelde. Mettertijd hadden de oorspronkelijke talen zich zoveel met het Latijn vermengd dat ze, behalve het Baskisch, allemaal onherkenbaar waren geworden. Hoewel sommige nu nog bestaan in heel andere vormen dan de oorspronkelijke, hadden ze allemaal invloed op de ontwikkeling van de taal die we nu als Spaans kennen.
En snel vooruit naar de 5e eeuw na Christus, waarin de macht van het Romeinse Rijk aan het afnemen was. Germaanse stammen die aan de grenzen van het rijk woonden, grepen hun kans en vestigden zich op het Iberisch schiereiland.
De Zwaben drongen binnen om hun eigen koninkrijk te stichten, maar ze werden uiteindelijk overwonnen door de Visigoten, die over het grootste deel van het schiereiland gingen heersen.
In de 8e eeuw waren het de Moren (Arabieren uit Noord-Afrika) die de streek binnenvielen. Deze Arabisch-islamitische bevolkingsgroepen, afkomstig uit Mauritius en Marokko, heersten over Spanje tot in de 15de eeuw.
Ontdek hier wat de verschillende Spaanse accenten zijn.
Kom meer te weten over verschillende Spaanse lessen op Superprof. Start met Spaanse les Utrecht gegeven door een Spaans expert!

Het verhaal van al deze invasies en omwentelingen is een essentieel onderdeel van de geschiedenis van de Spaanse taal, dus is het erg belangrijk om de taalkundige veranderingen die zich telkens voordeden te kunnen begrijpen.
Elke invasie bracht zijn eigen taal met zich mee. Toen de Arabieren in Spanje aankwamen, was het toenmalige lexicon getuige van talrijke evoluties die te danken waren aan de Arabische taal.
En het was in het tijdperk van de Arabieren uit Noord-Afrika dat het Castiliaans - waaruit het Spaans is afgeleid - zich begon te vormen.
Het Castiliaans was de taal van de Asturiërs, een groep mensen die door Islamitische indringers werden bezet voordat ze zich in de 8e eeuw weer wisten terug te knokken tot de eerste Christelijke politieke entiteit. Ongeveer tweehonderd jaar later ging het Koninkrijk van de Asturias over in het Koninkrijk van León.
Dit koninkrijk werd één van de belangrijkste op het Iberisch schiereiland, en breidde zich in de 10e eeuw onder het toeziend oog van Alfonso IV uit naar het zuiden en oosten.
Toen koning Ferdinand I van Castilië in 1037 het koninkrijk León erfde, wist hij dit koninkrijk te verenigen met dat van Castilië, en vormde hiermee de eerste Spaanse monarchie.
Ontdek enkele van de mooiste quotes in het Spaans!
In de eeuwen die volgden, breidde de Castiliaanse taal zich steeds meer uit.
Hoewel het Castiliaans in de 10e eeuw nog niet erg ingeburgerd was (het werd alleen in het noorden en het centrum van het schiereiland gesproken), werd het steeds belangrijker dankzij de Basken, die tussen 1200 en 1370 het Koninkrijk Castilië annexeerden.
Zo begon het noorden van Spanje zich te verenigen in afwachting van een poging tot herovering van de grote stukken land die de Noord-Afrikaanse Arabieren eerder hadden veroverd. De christelijke herovering (Reconquista) begon in 1212, onder het bewind van Alphonso VIII van Castilië. Alle steden die de Moslims hadden bezet kwamen één voor één ten val. Alleen Grenada verzette zich tot 1492.

Na de herovering werd Spanje opgedeeld in verschillende koninkrijken: het Koninkrijk Castilië (met de Castiliaanse taal), het Koninkrijk Aragon (met de Catalaanse taal), het Koninkrijk Navarra (met de Baskische taal), het vorstendom Andorra (met de Catalaanse taal) en het Koninkrijk Portugal (met de Portugese taal).
In 1469 werden de koninkrijken Castilië en Aragon verenigd. Hierdoor kon de Castiliaanse taal zich verspreiden - ten koste van het Catalaans. Pas in 1512, met de annexatie van Navarra, werd Spanje zoals we het nu kennen helemaal verenigd.
Hoewel deze talen zich allemaal tegelijk ontwikkelden, zijn het Spaans en het Catalaans duidelijk verschillend. De dominantie van de Spaanse taal in deze tijd is ook de reden dat ze vandaag nog zo algemeen gesproken wordt.
Dankzij de economische en politieke macht van Castilië verspreidde de Castiliaanse taal zich op natuurlijke wijze over het hele gebied. Dit gebeurde opnieuw ten koste van het Catalaans en Baskisch.
In deze periode onderging de Spaanse taal talrijke veranderingen die te danken waren aan de verschillende bevolkingsgroepen die er woonden, waaronder de Basken en de Arabische moslims. Het Arabisch verrijkte de Castiliaanse taal met duizenden woorden, waardoor ze zich verder onderscheidde van het Baskisch, dat minder bijdragen leverde.
Wat is de beste taal om te leren? Spaans of Portugees?
De gouden eeuw van de Spaanse Taal
Als we het over de gouden eeuw van Spanje hebben, hebben we het over het hoogtepunt dat het land beleefde in de 16e en 17e eeuw.
Onder leiding van Karel I van Spanje, die vanaf 1516 over het Spaanse rijk heerste, werden heel wat expedities naar de Amerika's ondernomen om het grondgebied verder uit te breiden. Het Azteekse Rijk werd veroverd in 1521 en het rijk van de Inca's in 1533.
In 1550 had Spanje de macht over het Zuid-Amerikaanse continent, de Filippijnen, Cuba, Florida, en Midden-Amerika. De Spaanse taal, die gedurende vele jaren uit het Castiliaans gevormd was, werd vervolgens met de conquistadores plotseling naar verre landen gebracht.
In 1700 telde de wereld 6 miljoen Spaanstaligen. Dit was te danken aan de Bourbon dynastie (in de 18e eeuw) en de grote politiek van centralisatie die werd ingevoerd om de bevolking te dwingen Spaans te spreken.
Hoewel talrijke talen (o.a. Baskisch, Asturisch, Andalusisch, Aragonees en Catalaans) in hun eigen streken nog steeds gesproken werden, werd het Castiliaans de officiële taal in het hele Spaanse koninkrijk.
Ontdek hier in welke mate de Spaanse taal en cultuur met elkaar verbonden zijn.
Waar komt Spaans vandaan?: De hedendaagse en moderne geschiedenis van de Castiliaanse taal
De ineenstorting van het Spaanse Rijk
Tegen het begin van de jaren 1800 leek het Castiliaans Spaans al heel sterk op wat we vandaag kennen als Spaans.
Dit was echter een tijd van grote onrust voor Spanje. Napoleon viel Spanje binnen in 1808 en zette zijn broer, Joseph Bonaparte, op de troon.
De invasie van Napoleon leidde tot de troonsafstand van Ferdinand VII, en een politieke crisis in Spanje. Hiertegen verwierpen de Spaanse Amerikanen het absolutisme, en er werden Juntas gevormd die een alternatief boden voor de Europese overheersing. Dit was het begin van het einde voor de Spaanse overheersing in de Amerika's, en Spanje verloor tegen 1825 de controle over zowat alle kolonies op het vasteland (en behield alleen Cuba en Puerto Rico).
Tussen 1833 en 1839 verplichtten de verschillende Spaanse regeringen het gebruik van alleen de Castiliaanse taal in alle gewesten van Spanje. Ook de besturen werden eentalig. Dit veroorzaakte een heropleving van de Catalaanse taal, gevoed door de wrok van het Catalaanse volk tegen het besluit van de regering.
In 1898 dwong de oorlog tussen Spanje en Amerika de Spanjaarden om de eilanden Cuba, Guam, de Filippijnen en Puerto Rico aan de Amerikanen te schenken. Na deze nederlaag behield Spanje alleen nog Spaans Guinea (tegenwoordig Equatoriaal Guinea), een verzameling kolonies die vanaf 1778 door de Spanjaarden beheerst werden.
In die tijd begon Spanje zowel politiek als economisch te verzwakken.
Dit mondde uit in het einde van de monarchie en een militaire dictatuur die in 1930 eindigde. In 1931 werd de Spaanse grondwet gewijzigd om de verschillende regio's van Spanje toe te staan naast het Castiliaans ook hun regionale taal te gebruiken.
Leer meer door middel van Spaanse les op Superprof. Begin met Spaans leren Amsterdam met behulp van een Spaans expert!
De Spaanse taal tijdens de Franco Dictatuur
In 1936 brak een burgeroorlog uit. Het leger dat trouw was gebleven aan de monarchie en dat nu begon te verzwakken, wilde de Republikeinse regering die ervoor in de plaats was gekomen, omverwerpen. In 1939 wonnen de nationalistische strijdkrachten van generaal Franco de burgeroorlog en wierpen de democratische Tweede Spaanse Republiek omver, die sinds 1931 had bestaan.
Daarop volgde een sterke taalkundige onderdrukking.
Lees meer over de basis van de Spaanse taal.

Franco wilde Spanje terugbrengen tot de grootmacht die het in de Gouden Eeuw was geweest.
Voor hem betekende dat dat het Castiliaans (een symbool van de grote macht van Spanje) de enige taal mocht zijn.
Hierdoor werden alle regionale talen (en vooral Baskisch en Catalaans) verboden, en boeken in die talen werden verbrand.
Eveneens schafte hij alle Baskische namen af.
Leer hier veel meer over in detail met een enthousiaste Spaans expert. Volg een cursus Spaans Groningen en leer alles over de Spaanse taal en geschiedenis!
De Spaanse taal zoals we die nu kennen
In 1975, na de dood van Franco, werd Juan Carlos I koning van Spanje. Hij was veel democratischer dan zijn voorganger en bracht een ingrijpende verandering in het land en het Spaanse taalgebruik.
Vandaag de dag is Spanje verdeeld in 17 autonome gemeenschappen, die geleid worden door hun eigen plaatselijke regeringen. Ze zijn allemaal autonoom en spreken Castiliaans. De mensen in Catalonië, delen van de Valenciaanse Gemeenschap , en de Balearen spreken Catalaans, de inwoners van Val d'Aran spreken Aranees, de mensen in de Communidad de Foral in Navarra en Baskenland spreken Baskisch, en degenen in Galicië spreken Galicisch.
Er is ook Aragonees in Aragon, Andalusisch in Adalusië, Leonais in Castilië-et-León, het Cantabrisch dialect in Cantabrië, het Canarisch dialect op de Canarische Eilanden, het Extramadurisch dialect in Extramadura, Asturisch in Asturië, en Murciaans Spaans in Murcia.
Hoewel Spanje deze regio's toestaat om hun gewenste taal te spreken, blijft alleen Castiliaans Spaans een officiële taal. De andere regionale talen worden nog steeds niet volledig erkend.
Nu heb je een grondige kennis van de Spaanse taal. Castiliaans Spaans is de taal die gesproken wordt in heel Spanje, en grote delen van Midden- en Zuid-Amerika. Als je dus Castiliaans leert, zullen mensen je in vele landen over de hele wereld kunnen begrijpen.
Als je bereid bent om Spaans vanaf het begin te leren, waarom neem je dan geen Spaans bijles van een privéleraar? De Spaanse taal en cultuur zijn op vele manieren met elkaar verbonden, dus kies iemand die gepassioneerd is door beide. Hij zal je namelijk kunnen vertellen over de verbanden tussen de twee, en ook over de geschiedenis van Spanje.
Tegenwoordig omvat de taal van Cervantes tientallen verschillende Spaanse dialecten, elk met hun eigen unieke accent. Dus, waar wacht je nog op? Je vindt vast iets dat bij je past, en je kunt in een mum van tijd Spaans leren voordat je op reis vertrekt naar een Spaans sprekend land!
Lees dit artikel voor een complete introductie tot de Spaanse taal.