Als we het hebben over wereldwijde financiën en economie, denken we meestal aan de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Maar er is een grote verandering in ons wereldwijde economische landschap: de BRICS Ontwikkelingsbank. Voor velen is deze ogenschijnlijk nieuwe financiële en economische entiteit verontrustend. We moeten ons afvragen waarom.
Wat zijn de BRIC Landen? Van BRIC naar BRICS
In 2009, toen de wereld wankelde van de economische neergang, verlegde deze groep landen hun focus en kwam naar voren als een waargenomen uitdager van de Wereldbank.
BRIC (2009) was een economisch samenwerkingsverband en wordt vaak gezien als de tegenhanger van de Westerse G7. Voormalig econoom Jim O'Neill bij de Amerikaanse bank Goldman Sachs bedacht de afkorting voor vier landen met een opkomende economie, namelijk Brazilië, Rusland, India en China.
In 2011 sloot Zuid-Afrika zich aan. Het acroniem BRIC veranderde Naar BRICS (South Africa). In 2024 werden er nog meer landen uitgenodigd om deel te nemen aan deze alliantie.
Inmiddels bestaat BRICS uit tien landen. Naast de bestaande vijf BRICS landen sloten ook de volgende vijf landen zich aan: Iran, Egypte, Ethiopië, Verenigde Arabische Emiraten en Indonesië. Bovendien zijn er nog een aantal partnerlanden.
De BRICS landen vertegenwoordigen ongeveer 45% van de wereldbevolking
Wat wil BRICS? Hoe zullen ze het krijgen? Moeten we ons zorgen maken? Om die vragen te beantwoorden, moeten we onderzoeken:
- De BRICS-landen;
- Hoe en waarom BRICS is ontstaan;
- Wat de leidende filosofieën van de BRICS zijn;
- Of BRICS een uitdaging vormt voor de Wereldbank.
Iedereen die op de hoogte is van geopolitieke zaken zou kunnen huiveren bij een alliantie tussen vijf landen met vermoedelijk autoritaire leiders. En het helpt niet dat een van hen iets meer dan een jaar geleden een niet-uitgelokte aanvalsoorlog lanceerde.
De implicatie is dat ze binnenkort hun wereldbeeld aan ons allemaal zullen opleggen. Maar dat is de verkeerde manier om naar BRICS te kijken.
Wat Zijn BRIC Landen?
Er gebeurt niets in een vacuüm. Alles bouwt voort op de geschiedenis; de BRICS alliantie is niet anders. De eerste vijf BRICS landen delen een pijnlijk verleden: kolonisatie met geweld en brute onderdrukking.
Je moet al op de hoogte zijn van de Zuid-Afrikaanse en Indiase geschiedenis, want die maakt deel uit van de onze. Maar weet je van de culturele herinneringen van de andere drie landen?
De Bokseropstand in China
We delen ook een paar geschiedenispagina's met China, met name de Opiumoorlogen en de bezetting van Hong Kong. Maar elke Westerse mogendheid deed mee aan het plunderen van China.
De VS claimden Shanghai en zo ver landinwaarts als ze konden gaan. Duitsland wilde het noordoosten. De stad Qingdao heeft nog steeds mooie Europese architectuur uit hun bezetting.
Frankrijk claimde de zuidelijke regio's van China omdat ze al koloniën in Vietnam hadden; nabijheid maakte dingen gemakkelijk. Rusland nam heel Noord-China in en Groot-Brittannië nam de hele regio van de Yangtze-vallei over.
Gewone Chinese burgers hadden er genoeg van dat buitenlanders hun land en rijkdommen afpakten. De opstand (1900) begon op verschillende plaatsen; al snel laaiden opstanden op in het hele land.
Verontwaardigd over hun onbezonnenheid, kwam de Alliantie van Acht Naties bijeen om te eisen dat de Chinese keizerin hen zou compenseren voor hun economische verliezen. Ze eisten verder het recht om Chinees land te bezetten.
De acht landen waren Oostenrijk-Hongarije, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Maar de Europese dominantie nam af na de eeuwwisseling, dankzij de wereldoorlogen. Toen hun Japanse onderdrukkers vertrokken, sloot China zich af en bleef het tot 1978 geïsoleerd.
Portugese Bezetting in Brazilië
Artefacten bewijzen dat Brazilië al 8000 jaar geleden bevolkt was. Maar die stammen hadden geen verdediging tegen de zeevarende Westerse mogendheden.
Nadat de Spanjaarden het gebied hadden afgestaan, bouwden de Portugezen hun eerste nederzetting in 1532, waarmee bijna 300 jaar kolonisatie en slavernij begon.
Aanvankelijk vertegenwoordigden landbouwproducten - met name suiker - de belangrijkste belangen van de kolonisatoren. Om de rietvelden te bewerken, importeerden ze miljoenen Afrikaanse slaven.
En toen, net toen de suikeropbrengsten begonnen af te nemen, gaven goudvondsten de Braziliaanse economie nieuwe energie.
De Portugezen hielden de inheemse bevolking en slaven op verschillende manieren onderworpen. Toch veroorzaakten spanningen tussen verschillende heersende facties een splitsing.
Deze culmineerde in de Braziliaanse Onafhankelijkheidsoorlog. Deze strijd dwong Portugal in 1825 om Brazilië als onafhankelijke natie te erkennen.
Zoek je toevallig naar bijles economie havo 5 met een privéleraar via Superprof? Bij ons platform Superprof kun je meerdere leraren vinden die je graag helpen!
Rusland in Toom Houden
De Russische geschiedenis is lang, bloedig en smartelijk, maar om historisch accuraat te zijn, hebben ze een groot deel van de veldslagen uitgelokt en meer dan dat. Dat tij keerde rond de tijd van de invasie van Napoleon in 1812.
Vanaf dat moment heeft Rusland geen voet aan de grond kunnen krijgen op het wereldtoneel, niet in de laatste plaats vanwege hun eigen burgeroorlogen en opstanden.
Het Verdrag van Brest-Litovsk van 1918 dwong Rusland om veel van zijn vruchtbare westerse gronden en bijna al zijn kolenmijnen op te geven. Vier jaar later omarmde Rusland het communisme en vormde het de Sovjet-Unie.
Vanaf dat moment hebben de Westerse mogendheden tot op zekere hoogte inperkingsstrategieën ingezet om te voorkomen dat het communisme de rest van de wereld zou infecteren.
Toen het IJzeren Gordijn viel, kwamen de Wereldbank en het IMF voorwaardelijk overeen om geld beschikbaar te stellen voor de wederopbouw. Als Rusland staatsbezittingen zou verkopen en buitenlandse investeringen en ontwikkeling zou toestaan, zouden ze de beloofde middelen ontvangen.
De economische schokken die daaruit voortvloeiden, brachten de Russische economie in een neerwaartse spiraal, waardoor een onevenwicht tussen macht en vertegenwoordiging ontstond.
Projecten Wereldbank en de BRICS Alliantie
Veel mensen vragen zich af waarom BRICS landen niet gewoon inspelen op de bestaande financiële en economische systemen. Dat antwoord is simpel. Ondanks de rijkdom van hun landen en de aanvankelijke bereidheid om gelijkwaardige wereldwijde beheerders te worden, zou dat nooit gebeuren.
In het beste geval zouden ze zich aan de regels houden. In het slechtste geval zouden ze opnieuw worden gekoloniseerd, al was het maar economisch.
De geschiedenis van deze landen geeft hen geen vrijbrief voor de huidige omstandigheden, maar verklaart wel waarom BRICS landen er de voorkeur aan geven om met elkaar samen te werken.
BRICS must provide a united and clear voice in shaping a peaceful, balanced and stable world. We must harness each other's strengths, in knowledge, skills and resourses.
Narendra Modi
Westerse onderdrukking is een onderdeel van hun nationale structuur. Westerse media scheppen er elke keer weer over op dat ze inperkingsstrategieën tegen hen inzetten.
We worden dagelijks overspoeld met berichten dat China zich terugtrekt uit cruciale sectoren zoals chipproductie en toegang tot technologie. Dat is wanneer China niet om tal van andere redenen wordt verguisd.
En de Amerikaanse inbeslagname van miljarden dollars aan Russische activa ging nog verder: ze overschreed de juridische grens, zelfs volgens financiële en juridische experts van dat land.
We zien de trauma's uit het verleden van deze landen terug in China's beleefde maar vastberaden weigering om de Amerikaanse technologische infrastructuur en sociale media hun cyberspace te laten domineren.
In Brazilië's algehele afwijzing van Bolsonaro's totalitaire tendensen. Zelfs onder Poetins verongelijkte tirades horen we echo's van het onrecht dat dat land in het verleden is aangedaan.
Voorlopig wordt India getolereerd als een handige buffer tegen China – nóg een inperking, en een wig tegen Rusland. Maar de herinnering aan kolonisatie maakt nog steeds deel uit van de Indiase psyche.
Vanuit dit perspectief bezien is het geen wonder dat BRICS landen ernaar streven hun betrokkenheid bij door het Westen geleide instellingen zoals de Wereldbank en het IMF te beperken.
Het zou dwaas zijn om lid te worden van instellingen die geleid worden door landen die deze op legale en illegale wijze proberen in te dammen en uit te hollen.
Wil je begrijpen hoe geopolitiek en economie samenhangen in conflicten tussen West en BRICS? Met bijles economie Haarlem via Superprof krijg je dit stap voor stap uitgelegd.
De Wereldbank vs BRICS Landen
Van de vijf BRICS landen verzette alleen China zich tegen de schoktherapie van de Wereldbank en het IMF die aan ontwikkelingsfondsen werd verbonden.
Deze 'therapie' is een meedogenloos economisch transformatieplan dat inhoudt dat een land wordt onderworpen aan een snelle reeks economische schokken.
Het doel is om de economie en de mensen te destabiliseren en zo een markteconomie te laten ontstaan. Het verkopen van staatsactiva is een belangrijk kenmerk.
Dat suggereert dat er geldschieters beschikbaar moeten zijn om die activa te kopen; dát is waar buitenlandse investeringen om de hoek komen kijken. Ze verstrekken geen langlopende leningen en plannen geen ontwikkelingen; het is een vorm van overname.
Omdat bijna alle BRICS landen deze 'therapie' in meer of mindere mate hebben ondergaan, besloten ze hun Ontwikkelingsbank een andere richting op te sturen.
Niemand zou boos moeten zijn op de Wereldbank en het IMF. Ze boden economische en financiële instrumenten om de wereldeconomie die we vandaag de dag hebben te ontwikkelen. Ze creëerden kansenzones en hielpen de levensstandaard van veel landen te verhogen.
Projecten Ontwikkelingsbank
BRICS biedt een andere manier om dingen te doen. Al meer dan tien jaar verlenen ze financiële en menselijke kapitaalhulp om de infrastructuur van achtergestelde landen op te bouwen. In alle opzichten zijn hun investeringen en stimuleringsinitiatieven succesvol gebleken.
Landen op het Afrikaanse continent, die lange tijd door Westerse mogendheden werden afgewezen, hebben in de BRIC-landen het benodigde investeringskapitaal gevonden.
Het is veelzeggend dat andere landen die zijn buitengesloten van de reguliere economie hun interesse hebben getoond om met BRICS samen te werken.
Deze omvatten onder andere Iran, Afghanistan, Egypte en Saoedi-Arabië. Niet toevallig besteden Westerse mogendheden veel energie aan het belasteren van die landen, hun staatshoofden en economieën.
Een paar maanden geleden stelde de Chinese president Xi Jinping een Global Civilisation Initiative voor. Daarin benadrukte hij hoe belangrijk gemeenschappelijke menselijke waarden zijn.
Hij schetste een kader waarop dit initiatief zou kunnen voortbouwen en verklaarde dat de hoekstenen ervan vrede, ontwikkeling, gelijkheid en rechtvaardigheid zouden moeten zijn. Hij bevestigde verder dat democratie en vrijheid de gemeenschappelijke ambities van alle volkeren zijn.
Hij verklaarde ook dat naties soeverein moeten zijn en dat geen enkele entiteit - geen enkele natie of een Wereldbank - mag dicteren wat een land moet doen om hulp te ontvangen. Het is moeilijk om dit standpunt te zien als een uitdaging voor de Wereldbank. Maar misschien is het een milde terechtwijzing.
Wil je begrijpen hoe organisaties zoals BRICS alternatieven bieden voor de Wereldbank? Met bijles economie Amsterdam via Superprof krijg je dit helder uitgelegd.
Deze zelfde waarden liggen ten grondslag aan elk BRICS initiatief, inclusief de Ontwikkelingsbank. Lidstaten zijn het misschien niet allemaal eens met alles wat hun leiders doen. De spanningen tussen China en India zijn legendarisch.
En dat China niet bijdraagt aan de oorlogsinspanningen van Rusland is even veelzeggend. Toch dragen de leden in gelijke mate bij aan de Ontwikkelingsbank en moeten alle nieuwe toelatingen en verzoeken gezamenlijk worden goedgekeurd.
China mag dan wel het stabielste en rijkste land van alle BRIC landen zijn, maar dat land doet niet onder voor de rest. Meer dan tien jaar actief zijn geeft ons voldoende gegevens om te evalueren.
Het lijkt erop dat de BRIC-landen de democratische organisatiestructuur van president Xi Jinping's initiatief weerspiegelen. Misschien zullen de BRIC landen op een dag eenzelfde invloed hebben, naast de instellingen voor mondiaal bestuur.
China is misschien wel de stabielste en rijkste van alle BRICS landen, maar dat land heeft geen rangorde. Meer dan tien jaar actief geeft ons veel gegevens om te evalueren.
Het lijkt erop dat BRICS de democratische organisatie van het initiatief van president Xi Jinping voorstelt. Misschien kan BRICS op een dag evenveel invloed hebben, naast de mondiale bestuur instellingen.
Vond je dit artikel leuk? Laat een beoordeling achter!
Laden...
