De aarde is de wieg van de mensheid, maar men kan niet eeuwig in een wieg blijven.
Konstantin Tsiolkovsky
Er is een oorlog aan de gang en niemand kan zich een plek om te wonen veroorloven. Voedsel wordt duurder en portemonnees worden er niet dikker op. Alleen deze week al kwam de wetenschappelijke gemeenschap overeen dat het Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC)-systeem op instorten staat. En wij zouden enthousiast moeten zijn over de ruimte-avonturen van miljardairs?
Afgezien van miljardairs zouden we blij moeten zijn met ruimteverkenning. De technologie die we vandaag de dag vanzelfsprekend vinden, zou er niet zijn zonder ruimteonderzoek. Onze smartphones zijn een product van ruimtetechnologie, net als de wereldwijde positionering satellieten – GPS. Zou jij ergens naartoe proberen te gaan waar je nog nooit bent geweest zonder GPS-begeleiding?
Sir Tim Berners-Lee bouwde ons internet door af te kijken van het computernetwerk van het Advanced Research Projects Agency (ARPA), ARPANET. De lijst met gemakken die we te danken hebben aan de ontwikkeling van ruimtetechnologie is lang. Die bevat alles van draadloze apparaten tot kunstledematen, zelfs babyvoeding.
Maar ruimteverkenning is een nieuwe fase ingegaan sinds de begindagen. In 1957 moesten westerse landen reageren op bedreigingen van de Sovjet-Unie. De drang naar defensie was veel urgenter, vooral toen de nucleaire dreiging toenam. Dit artikel gaat over de nieuwe ruimtewedloop, waarin we het volgende vinden:
- Samenwerking en competitie van een andere orde
- Technologische vooruitgang die de grenzen van de natuurkunde verlegt
- Particuliere ruimtevaartbedrijven die het voortouw nemen
- De mogelijkheid van ruimtetoerisme
Dat laatste roept herinneringen op aan het tragische einde van een recent verkenningsavontuur in een andere onherbergzame wereld. In juni 2023 kopten de kranten over het lot van de Titan-duikboot. In een seconde-tot-seconde verslag van horror beschreven ze het laatste beetje lucht van de Titan-passagiers.
Publiek geld financierde de reddings- en bergingsoperaties van deze particuliere onderneming, die miljoenen dollars kostten. Dit leidde tot een debat over het uitgeven van belastinggeld om rijken te redden uit hun extreme avonturen. Datzelfde debat hangt als een schaduw over de gesprekken over rijke ruimte-ondernemers. Dit artikel biedt gesprekspunten voor beide kanten van de kwestie.
De nieuwe internationale ruimtewedloop
De nieuwe ruimtewedloop draait om technologische innovatie, economische belangen en geopolitieke macht in de ruimte. De eerste ruimtewedloop vond plaats in een tijd waarin de wereld duidelijker verdeeld was dan nu. Er was een duidelijke scheiding tussen Oost en West, gescheiden door het IJzeren Gordijn. Deze ideologische grens had geen invloed op de wetenschappelijke gemeenschap of op de wil van landen om samen te werken.
Het Internationaal Geofysisch Jaar (IGY) was een wereldwijd initiatief voor wetenschappelijke ontdekking. Het project begon in juli 1957 en liep tot december 1958. IGY stelde zich ten doel om kennis te vergroten over kosmische straling en zonnevlammen, en nog negen andere aardwetenschappen. Het initiatief was goed getimed; de studies zouden samenvallen met zonnecyclus 19.
Een stukje geschiedenis van de ruimtevaart: terwijl het IGY nog in de planningsfase zat, kondigden de Verenigde Staten aan dat ze een sonde in de ruimte zouden lanceren. Amerikaanse wetenschappers werden overvallen toen de Sovjet-Unie de wereld uitnodigde om naar Spoetnik I in een baan om de aarde te luisteren. Het wantrouwen laaide onmiddellijk op.
Amerikaanse autoriteiten geloofden dat de Russen een spionageapparaat hadden gelanceerd, of misschien iets met een militair doel. Amerikaanse ingenieurs en wetenschappers haastten zich om de Russen in de ruimte in te halen. Vaak schoten hun inspanningen tekort, maar ze verklaarden de ruimtewedloop gewonnen toen ze de Amerikaanse vlag op het maanoppervlak plantten.
De eerste mens in de ruimte was Joeri Gagarin in 1961.
De ruimtewedloop van vandaag heeft niets weg van die van vroeger. Het is een economische competitie, een strijd om marktaandeel in de commerciële ruimtevaart. In dit opzicht spelen particuliere ruimtevaartbedrijven een cruciale rol.
Terwijl publieke middelen en instellingen zich richten op de wetenschappelijke en ontdekkingsgerichte kant van de ruimte, verkennen bedrijven de economische mogelijkheden ervan. Overheidsinstanties zoals NASA en de Europese ruimtevaartorganisatie ESA besteden publieke middelen aan onderzoek en ontwikkeling.
In China onderzoekt Interstellar Glory, ook bekend als i-Space, het gebruik van raketmotoren met vaste brandstof om kleine satellieten te lanceren. De Europese Unie richt publiek-private partnerschappen op om haar ruimteverkenningsbelangen te bevorderen.
Maar Amerikaanse namen zijn het bekendst. Blue Origin, SpaceX en Virgin Galactic zijn de drie grote merken. Twee van hen hebben hun ruimteprogramma's ver genoeg ontwikkeld om passagiers in een lage baan om de aarde (LEO) te brengen. De derde is actief met het lanceren van satellieten.
Moderne technologieën die ruimteverkenning aandrijven
Waar de eerste ruimterace ging tussen staten, draait de moderne ruimterace ook om bedrijven als SpaceX en Blue Origin. Particuliere investeringen in ruimteverkenning doorbreken de beperkingen van overheidsinstanties. Overheden kunnen maar een beperkt aantal wetenschappers en ingenieurs op de loonlijst hebben. Ze kunnen maar zoveel onderzoeksfaciliteiten en apparatuur betalen. Naarmate technologie vordert, moeten landen over meer middelen beschikken om hun mogelijkheden te verkennen.
Made in Space, Inc. illustreert dit punt. Drie-dimensionaal (3D) printen bestaat sinds de jaren 80. Maar pas in 2019 ontwikkelde de technologie zich zodanig dat 3D-printen meer werd dan een curiositeit. Met meer precisie en efficiëntie daalden ook de kosten van 3D-printen.
Ingenieurs van Made in Space, Inc. pasten een 3D-printer aan om te functioneren in een omgeving zonder zwaartekracht. Ze werkten samen met NASA om hun technologie te testen en bewezen het vermogen van hun machine door een steeksleutel te printen in een kamer met nul zwaartekracht. Die prestatie was revolutionair.
Op dit moment hebben mensen nog weinig infrastructuur in de ruimte. Alleen het International Space Station (ISS) en een paar miljoen satellieten die meestal niet worden gerepareerd. Maar als mensen andere ruimtestations bouwen, misschien raket vulstations en kolonies…
Stel je voor hoe efficiënt het zou zijn om benodigde gereedschappen en onderdelen te 3D-printen. In plaats van verschillende ruimtevaartuigen die bouwmaterialen naar de ruimte vervoeren, hoeven ze alleen printpoeder en andere benodigdheden te brengen. Zolang de printer toegang heeft tot een ontwerpbibliotheek, kunnen ruimtebewoners printen wat ze nodig hebben.
Technologische vooruitgang in ruimtevaartuigen opent ook nieuwe mogelijkheden. Zoals eerder genoemd, worden satellieten meestal niet gerepareerd. Ze blijven in een baan als ruimteafval. De hoeveelheid ruimteafval is nu gevaarlijk hoog, vergelijkbaar met de vervuiling in onze oceanen.
Herbruikbare ruimtevaartuigen zouden defecte satellieten kunnen terughalen om ze te repareren of het materiaal te recyclen. Zo’n vaartuig zou een robotarm kunnen hebben om reparaties in de ruimte uit te voeren. Zo repareerde NASA het Hubble Space Telescope in de vroege jaren 90. We hebben de technologie – waarom zouden we niet onderzoeken wat we er nog meer mee kunnen?
Particulier versus publiek ruimteonderzoek
Zoals hierboven vermeld, richt particuliere ruimteverkenning zich op commerciële ondernemingen. Ruimtetoerisme is de meest zichtbare daarvan. Tot nu toe beperkt het zich tot rijke mensen die bereid zijn grote sommen geld te betalen om een paar minuten zonder zwaartekracht in LEO door te brengen.
Even in perspectief plaatsen: de ruimtewedloop begon in 1957 en het ISS ging in 1998 in gebruik. In de tussentijd had de Sovjet-Unie Salyut en Mir. Die Russische ruimtestations cirkelden rond de aarde van 1971 tot 1986.
De new space race brengt rivaliteit tussen landen én bedrijven die willen winnen in de ruimte van morgen. Ter vergelijking: Jeff Bezos richtte Blue Origin op in 2000. Elon Musk opende SpaceX in 2002 en Richard Branson lanceerde Virgin Galactic in 2004. Het duurde minder dan twee decennia voordat Branson en Bezos toeristen de ruimte in stuurden. SpaceX begon vrijwel meteen met het lanceren van satellieten.
Particuliere ruimteverkenning wordt niet beperkt zoals dat bij publieke initiatieven wel het geval is. Het publiek eist verantwoording en wil dat publieke middelen verstandig worden besteed. Particuliere ondernemers hoeven alleen hun aandeelhouders rendement op hun investeringen te bieden. Soms is een belofte al voldoende rendement.
Toekomstig rendement op particuliere ruimteverkenning ziet er veelbelovend uit. Publiek ruimteonderzoek is zoals het altijd geweest is: een bron van hoop en aspiratie. Een fabriek van mogelijkheden en een hoeder van leven tussen de sterren.
Commerciële ruimteverkenning
The new space race gaat niet alleen over wie als eerste op Mars landt, maar ook over wie daar blijft. Het is onmogelijk om alle wonderen van de aarde in één mensenleven te verkennen. We hebben het niet alleen over de Zeven Wereldwonderen – oud of modern. De aarde kent nog gebieden waar geen mens ooit is geweest: de Marianentrog bijvoorbeeld. Maar denkend aan het lot van de Titan is dat misschien maar goed ook.
Reizen roept een vreemd fenomeen op. In veel opzichten is een reis op aarde opwindend; nieuwe ervaringen (zouden) moeten leiden tot nieuwe kennis en persoonlijke groei. De keerzijde van reizen is banaal.
Waar je ook naartoe gaat, je moet inpakken, zorgen dat je de juiste documenten hebt en er komen. Eenmaal aangekomen zoek je onderdak, eten en verbindingen. Je terugkeer maakt je weer vertrouwd met alles wat je tijdelijk achterliet.
Ennui beschrijft dat gevoel. Ennui is het gebrek aan iets nieuws of stimulerends. Het is een gevoel van algemene ontevredenheid, zowel over de status quo als over de afwezigheid van iets anders dan wat er eerder was.
Reizen is minder een reis dan een mentaliteit. Mensen die slechts één keer per jaar op vakantie kunnen, halen er het maximale uit. Het is een welkome onderbreking van de druk om je brood te verdienen in een steeds competitievere wereld. Het is weg zijn van het ‘normale’ en het ervaren van ‘nieuws’.
Vliegtuigen, treinen en schepen bestaan al ons hele leven; er is niets nieuws aan. Bestemmingen op aarde bieden dezelfde leefregels als thuis, zelfs als de geuren, smaken en uitzichten anders zijn.
Reizen in de ruimte biedt een nieuwe dimensie waar commerciële ruimtevaartuigen ons naartoe kunnen brengen. Voor nu kunnen alleen de rijksten zich een paar minuten aan boord van een raket veroorloven. Maar de ontwikkeling van commercieel ruimteverkeer betekent dat we binnenkort misschien onze kans krijgen. En onze ruimteactiviteiten zullen waarschijnlijk langer duren dan een paar minuten in een baan om de aarde.
Zou jij zelf ooit een commerciële ruimtereis maken als het betaalbaar wordt?
Vond je dit artikel leuk? Laat een beoordeling achter!
Laden...
