Lachen is tijdloos, verbeelding kent geen leeftijd, dromen zijn voor altijd.
Walt Disney
Mickey Mouse is waarschijnlijk een van de beroemdste karakters ooit gecreëerd. De mascotte van Disney is overal ter wereld herkenbaar. Op dezelfde manier zijn personages zoals Simba, Ariel en Elsa ook enorm populair.
Deze karakters definiëren onze kindertijd en hebben velen geïnspireerd om een carrière in de animatie te beginnen. Maar hoe start je eigenlijk met animatie? In dit artikel vind je de antwoorden die je zoekt.
Animeren op acetaat cels
Voordat je begint met animeren, is het goed om te weten welke methoden er allemaal zijn. De technieken zijn de afgelopen eeuw enorm veranderd.
Vroeger werd animatie gemaakt op cels. Cels, of celluloid, zijn transparante vellen acetaat waarop de animators hun tekeningen schilderden.
Een animatie bestaat uit meerdere tekeningen die, wanneer ze snel na elkaar worden afgespeeld, de illusie van beweging creëren. Dit betekent dat een minuut animatie zo’n 1.400 beelden kan vereisen.
Cels werden vaak gebruikt om het proces te vereenvoudigen. Dankzij de transparantie kon je de cel over statische elementen leggen en alleen de bewegende delen animeren. Tenslotte veranderen statische elementen niet van frame naar frame.
Deze methode wordt tegenwoordig zelden nog gebruikt in grote animatiestudio’s, omdat het vaak veel te kostbaar en tijdrovend is vergeleken met moderne digitale technieken.
Je kunt echter wel beginnen met deze techniek om beter te begrijpen hoe animatie werkt. Probeer bijvoorbeeld met doorschijnend papier. Teken een basisfiguur, leg het doorschijnende papier eroverheen en trek de meeste lijnen over, maar verander bijvoorbeeld de positie van een arm. Herhaal dit proces.
Door dit een paar keer te doen en snel tussen de afbeeldingen te wisselen, zie je de figuur langzaam in beweging komen. Dit is precies hetzelfde principe als bij een vouwboekje.
Voor een professioneler resultaat kun je elke tekening fotograferen en met videobewerkingssoftware de animatie in elkaar zetten.
Leer animatietekenen met de hulp van een ervaren privéleraar. Meld je gerust aan voor tekenles via Superprof. Er is niets beter dan één-op-één lessen met een tekenexpert.

Stop-motion animatie maken
Stop-motion is een andere traditionele animatietechniek die tegenwoordig minder vaak wordt toegepast.
Herinner je je de films van Wallace en Gromit of Chicken Run nog?
De karakters in deze films waren modellen gemaakt van boetseerklei. Zo werkt stop-motion in grote lijnen: in plaats van de scènes te tekenen, beeldhouwen de animators ze. Het lijkt een beetje op poppenspel, maar in plaats van dat de poppen vanzelf bewegen, verander je hun positie en fotografeer je ze telkens opnieuw. Je kunt bijna alles gebruiken voor stop-motion, zoals LEGO of actiefiguren.
Zet je scène op en plaats je figuren zoals je dat wilt. Zorg dat de camera vast staat en niet beweegt. Maak een foto, verander de positie van de karakters en maak nog een foto. Net als bij handgetekende animatie speel je de foto's snel na elkaar af om de illusie van beweging te creëren.
Deze techniek werkt ook met silhouetten en schaduwpoppen. Animatie komt tot zijn recht wanneer de animator creatief is.

Animatie maken met 2D-programma’s
Er zijn talloze programma’s en tools online waarmee je cartoons en animaties kunt maken. Natuurlijk zijn veel van deze tools niet te vergelijken met professionele software, maar ze zijn wel nuttig om een korte animatie te maken en de basisprincipes van animatie en visuele storytelling te ontdekken.
LightMV
LightMV is een online videomaker die ook voor animatie gebruikt kan worden. Je kunt het programma zelfs op je computer installeren als je niet altijd internettoegang hebt. Met de bibliotheek van LightMV kun je personages kiezen voor je animatie.
De klassieke animatietechniek ‘rotoscoping’, waarbij animators over live-action beelden heen tekenen, nog steeds wordt gebruikt in moderne films en games?
Powtoon
Powtoon is geen puur animatieprogramma, maar wordt vaak gebruikt voor creatieve presentaties en visuals. Je kunt er elementen mee animeren zoals jij dat wilt. Experimenteer er gerust mee!
Moovly
Net als Powtoon stelt Moovly je in staat om eenvoudig video's in elkaar te zetten. Het programma is ideaal voor het maken van geanimeerde visuals en infographics, of om presentaties op te fleuren met boeiende animaties.

FlipaClip
Beschikbaar voor iOS en Android, met deze app kun je GIF’s of MP4-video’s van je animaties maken. Het is een uitstekend hulpmiddel voor beginners om animatie uit te proberen.
Toontastic 3D
Toontastic 3D biedt een leuke manier om animaties te maken met je eigen personages. Het programma zit boordevol functies en tools, inclusief een bibliotheek met assets die je kunnen inspireren.
Pencil2D
Pencil2D is een stapje hoger dan de andere genoemde tools; het is software die ook door professionele animators wordt gebruikt. Deze open-source software maakt gebruik van “onion skinning” zodat je meerdere frames van de animatie tegelijk kunt zien.
Cartoonpersonages leren tekenen
Voor een animatie heb je meer nodig dan alleen de juiste tools. Je moet ook een verhaal bedenken en de personages tekenen.
De mensen die de personages ontwerpen worden vaak karakter ontwerpers genoemd. Dit is een ontzettend belangrijk onderdeel van het hele proces. Als je op een budget werkt, moet je dit vaak zelf in de hand nemen.
Geen paniek! Er zijn talloze bronnen beschikbaar om je te helpen bij het tekenen van personages. Je kunt boeken over dit onderwerp vinden in je lokale bibliotheek of boekwinkel. YouTube staat ook vol met tutorials voor karakter ontwerp.
Om je personages tot leven te brengen, is het belangrijk dat je aandacht besteedt aan:
- Vorm
- Gezichtsuitdrukkingen
- Beweging
- Enzovoorts
Daarna moet je ook nadenken over een stijl. Anime? Realisme? Cartoonesk?
Het langste stop-motion project ooit, 'The House' (2022), duurde meer dan zeven jaar om te maken?
Achtergronden leren tekenen voor animaties
Wat is animatie zonder prachtige achtergronden?
Natuurlijk kun je een animatie maken waarin de personages zomaar in een leegte zweven, maar achtergronden kunnen een animatie zoveel meer geven.
Net als bij de personages, wordt de achtergrond meestal verzorgd door een gespecialiseerde achtergrond kunstenaar. Zij richten zich op het landschap en de werelden waarin de personages zich bewegen. Ook concept artiesten spelen een grote rol bij het ontwerp van zowel personages als achtergronden. Met digitale tools creëren ze tegenwoordig fantastische, vaak realistische werelden. Daarnaast zijn er artiesten die beelden maken voor promotionele doeleinden.
Als je alles zelf doet, komen al deze taken op jou neer. Gelukkig kun je online en via boeken veel leren over de basisprincipes van achtergrond ontwerp.

Scenario’s maken voor animatie
Je personages moeten iets te doen hebben. Het verhaal moet samenhangend en boeiend zijn. In de beginjaren liet Disney vaak plots vallen die niet geschikt bleken voor een goede film. Zonder een sterk verhaal was er geen reden om iets te animeren.
Net als bij boeken en films, doorloop je meerdere concepten voordat je tevreden bent met het eindresultaat. Schroom niet om feedback te vragen over je plot of scenario aan een vriend of familielid. Ken je iemand uit de branche? Dan is dat nog beter.
Tot slot: bezoek animatiefestivals om te zien wat er in de wereld van animatie gebeurt. Je haalt daar ontzettend veel inspiratie op voor je eigen werk en ontmoet professionals uit het vak.
Welke animatiestijl vind jij het mooist?
Privé lessen voor animatie en meer
Heb je hulp nodig met animatie, scriptwriting of karakter ontwerp? Overweeg dan om les te nemen van een van de vele getalenteerde en ervaren privé leraren op Superprof. Er zijn docenten in het hele land en de wereld die klaarstaan om je nieuwe vaardigheden te leren, je voor te bereiden op examens of om je te helpen een nieuwe hobby op te pakken.
Er zijn drie hoofdtypes om privé lessen te volgen: een-op-een, online, of in groepsverband met andere studenten. Elk type les heeft zijn eigen voor- en nadelen, dus het hangt af van hoe jij het liefst leert en wat je budget is.
Een-op-een lessen: dit is de meest gebruikelijke vorm en meestal de populairste. Met alleen jou en de docent in de klas, ligt de focus volledig op jouw leerproces. Omdat de docent extra tijd moet investeren in het op maat maken van de lessen, liggen de kosten per uur vaak wat hoger. Toch zijn deze lessen vaak de meest kostenefficiënte optie in verhouding tot de resultaten.
Groepslessen: als je een krap budget hebt, zijn groepslessen een manier om de kosten van de docent te delen met andere studenten. Deze groep kan bestaan uit vrienden, familie of zelfs vreemden. Hierdoor zijn de lessen minder persoonlijk, maar betaal je meestal minder per persoon dan bij een-op-een lessen.
Online lessen: deze zijn ideaal als je geen geschikte docent in de buurt hebt of als reizen geen optie is. Met een webcam en een stabiele internetverbinding kun je via online lessen een breed scala aan vaardigheden leren, gegeven door docenten van over de hele wereld.
Hopelijk helpt deze gids je op weg om je eerste animatie te maken. Veel succes en vooral: geniet van het creatieve proces!