In sommige kringen is de aanstaande BRICS top het enige waar iedereen over praat. Leiders van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika kwamen in oktober 2024 in Kazan in Rusland bijeen.
Dit was hun 16e top sinds de start van hun alliantie in 2006. De rest van de media wil liever helemaal niet over BRICS praten.
Embracing a Broader View and Cutting Through the Fog of Challenges to Advance High-Quality Development of Greater BRICS Cooperation
Statement by H.E. Xi Jinping at the 16th BRICS Summit
De namen van die landen zijn de oorsprong van de naam BRICS. Twee landen liggen in Azië, één in Europa – minstens de helft daarvan – één op het Afrikaanse continent en één in Zuid-Amerika.
Wat Zijn de BRICS Landen?
BRICS is een intergouvernementele organisatie bestaande uit tien landen:
- Brazilië;
- Rusland;
- India;
- China;
- Zuid-Afrika;
- Egypte;
- Ethiopië;
- Indonesië;
- Iran;
- De Verenigde Arabische Emiraten.
Met vertegenwoordiging op vier continenten zijn BRICS-landen goed gepositioneerd om economische en infrastructurele problemen wereldwijd aan te pakken. Alle BRICS landen ontwikkelen zich economisch en begrijpen daarom hoe een land vanaf nul opgebouwd moet worden.
Maar de "wereldeconomie" is al meer dan 70 jaar afhankelijk van twee financiële instellingen om geldzaken te regelen. De Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben geholpen bij het reguleren van valuta's en het bepalen van wisselkoersen.
Ze hebben geld geleend voor de wederopbouw van verwoeste landen en bepaald welke infrastructuurprojecten prioriteit moesten krijgen. En nu zijn er de BRICS landen, dus mensen willen weten:
- Zijn het IMF en de Wereldbank niet voldoende?
- Is de BRIC bank van plan de Wereldbank uit te dagen?
- Wil de BRIC samenwerken met mondiale bestuur instellingen?
- Welke invloed heeft de BRIC wereldwijd?
Van de vijf BRICS-landen is er één in oorlog en wordt één gedemoniseerd om alles van mensenrechten tot technologie. Twee landen worden min of meer genegeerd en het staatshoofd van één land heeft onlangs een veelbesproken bezoek aan de VS gebracht.
We moeten het hebben over hoe de BRICS landen zijn samengekomen, wat ze gemeen hebben en wat ze van plan zijn te bereiken. We doen dat tegen de achtergrond van de huidige wereldsituatie en instellingen.
Wil je meer inzicht krijgen in de rol van BRICS binnen de wereldeconomie? Met een economie les via Superprof ontdek je hoe deze landen samenwerken.

Hoe is de Wereldbank Ontstaan?
Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog was de wereld - met name Europa - een puinhoop. Hele steden waren met de grond gelijk gemaakt en economieën lagen in puin. Waar moest het geld vandaan komen om de samenleving weer op te bouwen en een nieuwe start te maken?
In juli 1944 kwamen afgevaardigden uit 44 landen bijeen in de Amerikaanse staat New Hampshire. In wat we nu kennen als de Bretton Woods Conferentie, bouwden wereldleiders een raamwerk waarop de wereldeconomie zou berusten.
Die conferentie legde de basis voor de International Bank for Reconstruction and en Development (IBRD) en de International Development Association (IDA). Deze twee gingen uiteindelijk op in de Wereldbank, samen met drie entiteiten die zich bezighielden met investeringen.
Ook het IMF zag zijn oorsprong tijdens de Bretton Woods Conferentie. De afgevaardigden van Bretton Woods stemden er verder voor om de valuta's van de wereld te koppelen aan de waarde van de Amerikaanse dollar, die destijds werd gedekt door goud.
In de naoorlogse jaren waren de VS het meest logische land om deze instellingen te huisvesten, omdat de oorlog nog niet was uitgebroken.
Het was het meest logisch om de waarde van de wereldvaluta aan de Amerikaanse dollar te koppelen, omdat de economie floreerde. Bovendien was de meest waardevolle grondstof ter wereld de basis.
De Wereldbank en het IMF waren van plan geld te lenen aan arme landen die anders misschien geen financiering voor essentiële projecten zouden krijgen. Deze instellingen kunnen voorwaarden stellen aan de lening verstrekking.
Denk hierbij aan hervormingen van het overheidsbeleid die het lenende land moet doorvoeren voordat het geld ontvangt. Ze kunnen ook lage-inkomenslanden adviseren over hun beleid om hun economische stabiliteit te vergroten.

Veel landen in het Zuiden zijn teleurgesteld geraakt in deze regeling. En na eeuwen van kolonisatie door buitenlandse mogendheden is voorzichtigheid een vast onderdeel van hun nationale structuur.
Ze volgen het westerse economische model liever niet, vooral niet als dat betekent dat ze buitenlandse investeerders moeten accommoderen. Om deze en vele andere redenen is het een overdrijving om te stellen dat de Wereldbank en het IMF een evenwichtige vertegenwoordiging bieden.
De BRICS-Landen en de Ontwikkelingsbank
De Wereldbank en het IMF bestonden al 70 jaar toen de BRICS Alliantie in 2014 hun Ontwikkelingsbank oprichtte. Tegen de tijd dat die groep bijeenkwam voor de top van dat jaar – hun zesde – hadden ze de oprichtingsdocumenten van hun bank al klaarliggen om te ondertekenen.
Elk land droeg in eerste instantie tien miljard dollar bij, ondergebracht in de bankfilialen in hun respectievelijke landen. Vervolgens gingen ze op zoek naar waardevolle projecten.
Maar China was in dat spel al een heel jaar vóór op de Alliantie. Hun Belt and Road Initiative (BRI) ging in 2013 van start en de Chinese overheid verspilde geen tijd met de aanleg van infrastructuur in Afrikaanse landen.
Dat is een wereldwijd infrastructuurprogramma van China, gelanceerd in 2013 om te investeren in meer dan 70 landen.
De BRIC richt zich niet alleen op landprojecten; het portfolio omvat digitale zijderoutes, maritieme zijderoutes en een weg langs de Arctische Noordzeeroute.
Door de invloed van de BRICS Ontwikkelingsbank aan de Chinese economische machine toe te voegen, zullen meer projecten sneller worden afgerond.
Maar noch China, noch de BRICS Ontwikkelingsbank heeft ooit een roekeloos moment gehad. Ze besloten zich niet op kredietverlening en innovatie te richten omdat ze gevestigde instellingen wilden overtreffen.
Ze zagen een behoefte - een gat in de bestaande planning en financiering dat ze konden opvullen. Juist het gebrek aan publiciteit over alle lopende projecten en voltooide initiatieven getuigt ervan dat dit voor de BRICS geen nul-som-spel is.
Voor de BRIC landen en China draait het erom dingen voor elkaar te krijgen. Hoe eerder elk land toegang heeft tot infrastructuur voor welvaartsopbouw, hoe eerder iedereen kan genieten van welvaart en veiligheid.
Hun modus operandi verraadt hun 'spel'. In plaats van landen te vertellen wat ze moeten doen om hulp te krijgen, vragen ze wat het land nodig heeft en dan verstrekken ze die.
Maar landen die hulp ontvangen, moeten akkoord gaan met een paar voorwaarden. Misschien een tijdelijke grondovereenkomst, maar zeker niet de minerale rechten en andere activa van het land.
Of misschien een educatiemandaat, zodat burgers leren hoe ze de infrastructuur moeten onderhouden als die eenmaal is aangelegd. Als de Wereldbank en het IMF deze BRIC initiatieven als een uitdaging zien, zijn ze welkom om die aan te gaan.

BRICS Landen 2024 en de Invloed op Mondiaal Bestuur
Al die wereldwijde ontwikkelingen die China heeft doorgemaakt, hebben voor opschudding gezorgd. Westerse nieuwsmedia speculeren over de duistere bedoelingen van deze ontwikkelingen.
De landen die profiteren van de nieuwe infrastructuur prijzen de infrastructuur. De mondiale bestuur instellingen bevinden zich ergens in het midden.
Alle BRICS landen zijn tevens lid van de Groep van 20 (G20). De G20 is een internationaal forum dat zich bezighoudt met klimaatverandering, duurzame ontwikkeling en wereldwijde financiële stabiliteit.
Aangezien China momenteel wereldwijd vooroploopt op het gebied van duurzame ontwikkeling, is het leiderschap van dat land goed gepositioneerd. De vraag is alleen: zullen de leiders van andere landen het voorbeeld volgen?
De BRICS Alliantie biedt veel alternatieven voor de huidige systemen van mondiaal bestuur. Bijvoorbeeld de decentralisatie van wereldwijde financiële instellingen.
Denk maar aan de Bretton Woods Conferentie die besloot dat de hoofdkantoren van de Wereldbank en het IMF in de VS zouden komen. En ook dat de Amerikaanse dollar de valuta voor wereldhandel zou worden.
Deze punten werden besloten in een tijd van analoge technologie en ongelijke middelen. Maar vandaag de dag biedt blockchaintechnologie de mogelijkheid om wereldwijde financiële initiatieven te decentraliseren.
Digitale valuta biedt de mogelijkheid van een wereldwijde handelsvaluta waarvan de waarde gekoppeld is aan het wereldwijde bruto binnenlands product (bbp). Zoals het er nu voor staat, geeft het huidige systeem één land een oneerlijk voordeel ten opzichte van de rest van de wereld.
Het is hoog tijd dat mondiale bestuur instellingen de Koude Oorlog achter zich laten. We hebben revolutionaire ideeën nodig om onze vooruitgang te ondersteunen; we moeten de mogelijkheden verkennen die onze nieuwe technologieën bieden.
De BRICS, met hun gedecentraliseerde ontwikkelingsbank en analyses van blockchain-bruikbaarheid, wijzen ons de weg vooruit.

"Wereldeconomie" en de Rol van de BRICS Landen
Moet alles samenwerking of concurrentie zijn? Op het eerste gezicht lijken de implicaties vernederend. De vraag of een alliantie van ontwikkelingslanden van plan is de bestaande orde uit te dagen, suggereert dat dit taboe is.
Omgekeerd impliceert de suggestie dat een nieuwe alliantie zou moeten samenwerken met de bestaande orde dat de huidige machtsstructuren niet uitgedaagd mogen worden.
Bijna een eeuw lang heeft een deel van de wereld invloed uitgeoefend op hoe de rest hun zaken zou moeten regelen. Soms in het voordeel van iedereen, maar vaak ook ten nadele van de vermeende tegenstanders.
Als andere landen zich niet aan die voorschriften houden – politiek of economisch – dan ondergaan ze een stortvloed aan 'uitsluiting'. Blijkbaar moet elk land een kant kiezen – "Of je bent voor ons, of je bent tegen ons", zoals de Amerikaanse president Bush ooit verkondigde.
De BRICS alliantie kiest een andere insteek. Ze zijn en doen, niets meer en niets minder. Ze zien zichzelf niet als vormgevers van een 'nieuwe wereldorde' en ze vertellen andere landen niet hoe ze hun bedrijf moeten runnen.
Het lijkt erop dat meer landen het BRICS model aantrekkelijk vinden. Economisch machtige entiteiten zoals de Verenigde Arabische Emiraten en Egypte hebben zich al aangesloten bij de BRICS Ontwikkelingsbank.
Andere 'rijke' landen, waaronder Iran en Saoedi-Arabië, zijn in 2024 ook lid van BRICS geworden. En Frankrijk zorgde onlangs voor de grootste schok: ook dat land is geïnteresseerd in het BRICS lidmaatschap.
Na zo lang geen inspraak te hebben gehad in de wereld, krijgen vijf landen die nog steeds als 'ontwikkelingslanden' worden beschouwd de kans om een positieve impact op de wereld te hebben.
aan leningen
Na zo lang over het hoofd te zijn gezien voor economische hulp, verwelkomen landen (vooral) in het Zuiden de door de BRICS gefinancierde infrastructuur en ontwikkeling. Deze relaties moeten niet worden gedefinieerd in termen van samenwerking of concurrentie met de gevestigde orde.