"Volg de massa niet. Denk voor jezelf. Wees de speler, niet de pion." -Ralph Charell
Het is waar dat, om een goede schaker te worden, leerlingen hun technieken steeds moeten bijschaven en cruciale spelvaardigheden moeten verwerven. Weinig mensen zien echter in dat er nog een belangrijk aspect meespeelt om een volleerd schaker te worden. Maar wat is dat? Schakers moeten hun tegenstanders goed in de gaten kunnen houden. Maar op welke manier?
Goede schakers beseffen namelijk dat ze, om hun partijen te winnen, hun tegenstanders moeten kunnen doorgronden. Zo kunnen ze inspelen op hun volgende zetten en zich concentreren op hun speelstijl. Je tegenstander doorgronden is veel moeilijker dan betere zetten en speeltechnieken leren, vooral als je voor het eerst tegen iemand speelt.
Wie had gedacht dat mensenkennis je kon helpen om beter te leren schaken?
Mensen zijn onvoorspelbaar en je tegenstander weet dat je zijn speelwijze probeert te doorgronden. Daarom zal hij er dan ook alles aan doen om je op het verkeerde been te zetten. Betekent dat echter dat het onmogelijk is om stukken te slaan of ooit schaakmat te bereiken en het spel te winnen? Natuurlijk niet!
Er bestaan speciale zetten en technieken die nog handiger zijn dan het gedrag van je tegenstander bestuderen. In het artikel van vandaag bespreken we die technieken als onderdeel van schaken leren.
De oorsprong van het schaakspel
Voor we goed en wel beginnen aan dit artikel, moeten we ons eerst even verdiepen in de geschiedenis en de oorsprong van het spel.
Wat ligt dan nu de oorsprong van het schaakspel? Zoals de meeste spellen, talen, en andere culturele aspecten, is het soms een hele uitdaging om de precieze oorsprong te achterhalen. Toch hebben historici fantastisch werk kunnen leveren, en plaatsen ze de oorsprong van het schaakspel meer dan 1500 jaar terug.
De vroege vormen van het schaakspel dateren uit de 6e eeuw na Christus in India. Hoewel de vroegste oorsprong natuurlijk niet met 100% zekerheid kan worden vastgesteld, zijn er veel aanwijzingen die het ontstaan van het schaakspel in India plaatsen. Nadien verspreidde het schaakspel zich naar andere werelddelen, zoals bijvoorbeeld Perzië.
De vroegste vorm van schaken die in India ontstond, heette chaturanga, een populair oorlogsspel voor vier spelers dat een aantal belangrijke facetten van het schaakspel inluidde.
Het schaakspel dat we vandaag kennen kwam uiteindelijk tot stand in Perzië. Hoezo dan? Een variant van chaturanga kwam in Perzië terecht. Daar veranderde de naam van het stuk met de koning van het woord 'rajah' in Sanskriet naar het Perzische woord 'shah'. Waarom is dat van belang? Wel, het woord 'schaak' is afgeleid van deze Perzische term 'shah'.
Het spel "schaken" is in alle talen vertaald uit het woord 'shah'.
Maar hoe zit het met het moderne schakspel? Wanneer groeide het effectief uit tot wat het nu is? Uit onderzoek blijkt dat het moderne schaakbord, de stukken en de spelregels werden ontwikkeld ergens in het midden van de 15e eeuw in Europa, en helemaal tot in de jaren 1880. Het duurde dus bijna 3 eeuwen tot het schaakspel evolueerde tot wat het nu is; het is dus effectief een uniek spel!
Hoewel de meeste historici menen dat schaken uit India stamt, geloven sommige dat het veel vroeger ontstaan is in China. Wat moeten we daarvan denken? Wel, je kunt zelf wat onderzoek doen en uitmaken welke historici je precies gelooft, maar het belangrijkste is dat we vandaag kunnen schaken!
Laten we ons nu even verdiepen in hoe je de schaakstukken van de tegenstander kunt slaan en hoe je een overwinning boekt met schaakmat!
Hoe je stukken slaat in schaak
De term 'een stuk van de tegenstander slaan' is voor volslagen beginners misschien niet meteen duidelijk. Wat betekent dat nu precies?
Een stuk slaan kan worden omschreven als een zet waarmee een stuk/pion van de tegenstander van het bord verwijderd wordt. Dit gebeurt wanneer je het veld van het geslagen stuk bezet. Je tegenstander moet dan zijn/haar stuk van het schaakbord halen.
Er moet ook vermeld worden dat, wanneer een stuk en passant wordt geslagen, het schaakstuk van je tegenstander van het bord wordt genomen, maar jouw stuk toch nog een veld of twee vooruit kan gaan, al naar gelang het stuk dat je daarvoor hebt gebruikt.
Maar hoe sla je nu stuk na stuk en win je de partij? Hieronder vind je enkele zaken die je zeker moet onthouden als je stukken wilt slaan als een echte schaker.
- Ken de regels: als je beter wilt leren schaken, zul je alle regels moeten bestuderen en ze vanbuiten kennen. Beginners kunnen meer leren over de tactieken en spelregels van het schaakspel door onder meer blogberichten en boeken over schaken te lezen, YouTube video's te bekijken en tips van experts te verzamelen. Je moet ook te allen tijde slechte zetten vermijden. Dit is waarschijnlijk zelfs een van de belangrijkste regels van het schaakspel.
- Je kunt geen stukken slaan zonder oefening: leren hoe je stukken van je tegenstander slaat doe je door regelmatig de technieken te oefenen, ofwel met jezelf, met een computer of een vaste speelpartner. Als je regelmatig oefent, zul je deze nieuwe regels gemakkelijk kunnen toepassen. Ook zul je, door met een tegenstander te schaken, snel gewend raken aan de manier waarop anderen slaan.
- Ken je stukken: succes oogst je in de eerste plaats als je de verschillende stukken en hun waarde vanbuiten kent. Als je de waarde kent, dan weet je dat een paard inruilen voor een loper een goede keuze is en dat je de dame hoe dan ook moet beschermen. Je moet steeds proberen om zoveel mogelijk waarde van je tegenstander neer te slaan.
- Wees vertrouwd met de speciale zetten: de beste schakers kennen de speciale zetten en toveren ze af en toe uit hun mouw. Het gaat hierbij over zetten als en passant, rokade, vorken, penning, opstapelen, hangende pionnen, enz.
Al deze technieken leiden uiteindelijk tot het eindspel en het concept schaakmat. Lees verder om te ontdekken hoe je schaakmat bereikt!
De koning van de tegenstander insluiten om schaakmat te bereiken
Voor we alle manieren om schaakmat te bereiken toelichten, moeten we eerst het concept schaakmat omschrijven. Hoe kunnen we dit omschrijven? Als de koning wordt aangevallen, heet dat een schaak. Schaakmat, door velen in de schaakgemeenschap ook wel "mat" genoemd, is wanneer de koning door de tegenstander schaakmat wordt gezet, en hij op geen enkele manier meer kan voortbewegen.
Wat gebeurt er dan? Als er schaakmat wordt afgeroepen, is het spel automatisch voorbij en wint de speler die de schaakmat tot stand bracht. Hoe slecht je spel ook is, schaakmat bereiken is je voornaamste doel. Het is namelijk de enige manier om het spel te winnen.
Je moet ook weten dat je alleen iemand kunt aanvallen, schaak zetten of schaakmat bereiken door de koning gevangen te zetten.
Er zijn diverse hulpbronnen beschikbaar waar je tips en adviezen vindt om schaakmat te bereiken. Zoals? Neem eerst en vooral de tijd om diverse schaakblogs te lezen en YouTube video's te bekijken waarin bepaalde aspecten van het schaakspel worden belicht. We raden je ook aan schaakmatpatronen te onderzoeken waarmee de koning effectief wordt ingesloten.
Chess.com legt de nadruk op de meervoudige schaakmatpatronen, samen met korte video's en foto's die meer duiding geven. Dit zijn enkele schaakmatpatronen die je zeker moet kennen:
- Schaakmat met twee torens,
- Schaakmat met koning en dame,
- Schaakmat met koning en een toren,
- Schaakmat met koning en twee lopers,
- Schaakmat met koning, loper en paard,
- Arabisch mat,
- Narrenmat,
- Herdersmat,
- Zeekadettenmat,
- Mat achter de paaltjes,
- Stikmat,
- Anastasia's mat,
- Epaulettenmat,
- Boden's mat,
- Dovetail mat,
- Swallow's Tail mat,
- Operamat,
- Blackburne mat,
- Damiano mat,
- Morphy mat.
Alle deze schaakmatpatronen worden toegepast in bijzondere omstandigheden die sterk afhankelijk zijn van de posities van de stukken op het bord. Schaken is een spel met eindeloze mogelijkheden, maar door een paar patronen te onthouden, zul je beter voorbereid zijn om zoveel mogelijk schaakpartijen te winnen!
Dit artikel zou moeten volstaan om te leren hoe je stukken kunt slaan en schaakmat kunt bereiken. We raden je aan om regelmatig te oefenen en je vaardigheden te testen. Veel plezier met schaken!
Vond je dit artikel leuk? Laat een beoordeling achter!
Laden...
