Hoewel tegenwoordig beschouwd als het belangrijkste stuk op het bord, heeft de koningin niet altijd zo'n belangrijke rol gespeeld in het spel.
Of je nu een beginner of een grootmeester bent, het is altijd een goed idee om iets over de geschiedenis van het spel te weten.
Haal je schaakbord tevoorschijn en maak je klaar om te analyseren hoe de koningin kan worden gebruikt. In deze blog kijken we naar de oorsprong van het schaken, hoe de koningin in het spel terechtkwam en de soorten zetten en strategieën waarvoor je je koningin op het schaakbord zou moeten gebruiken.
Wat kan de koningin bij schaken?
De koningin, ook wel dame genoemd, is het krachtigste stuk in het schaakspel. Ze verplaatst zich als een toren of een loper. Ze mag zich dus horizontaal, verticaal een diagonaal over het bord bewegen, zolang ze maar niet wordt geblokkeerd door een ander schaakstuk.
De Oorsprong van Schaken
De mythen rond het schaakspel strekken zich uit over vele continenten. Er zijn vroege versies van schaken die teruggaan tot een bordspel dat 1500 jaar geleden in India voor twee spelers werd gespeeld.
Waar het spel voor het eerst vandaan kwam, staat nog ter discussie, maar men is het er algemeen over eens dat de originele versies uit Azië kwamen.
Sommigen zeggen dat het schaken is ontstaan met de Griekse held Palamedes die het spel uitvond tijdens de Oorlog van Troje om het moreel van de troepen op peil te houden. Daarom heette het eerste tijdschrift dat aan het schaakspel was gewijd Le Palamède.
Onder de naam Shatranj of Chaturanga bereikte het spel Perzië (nu Iran) en werd al snel populair in de Moslimwereld. Na verschillende versies en evoluties werd het het spel dat we vandaag kennen. Chatrang verscheen in Europa met de Islamitische veroveringen van Europa in Spanje.
De moderne regels die we nu gebruiken, verschenen tijdens de Renaissance en werden opgeschreven als schaaktraktaten, regels die in de loop van de tijd niet veranderd zouden worden. Eerst werd schaken met dobbelstenen gespeeld, maar deze werden verwijderd omdat de kerk gokken en kansspelen betreurde.
Andere belangrijke wijzigingen in Shatranj om schaken te maken waren onder meer:
- De introductie van een zwart-wit dambord;
- De vizier werd de koningin die we vandaag kennen;
- De olifant (al fil in het Arabisch, en nog steeds alfil in het Spaans), werd de loper;
- De rook, dat van het Perzische rokh/rukh (strijdwagen) kwam, werd soms the tour oftewel toren genoemd.
De openingen werden systematisch ingedeeld in de Traitté du Jeu Royal des échets. Tegen de 19e eeuw werden er toernooien (uitsluitend voor mannen) gehouden.
In Rusland was het spel zeer populair. Het was een spel voor de adel of elite en een teken van intellectuele bekwaamheid in de Sovjetcultuur. De deelname van Bobby Fischer aan toernooien en de overwinning op de grootste Sovjetspelers gaf de Koude Oorlog een nieuw cultureel front om te betwisten.
Met toegenomen computermogelijkheden begonnen mensen het op te nemen tegen schaakcomputers en Artificial Intelligence, met name met machines zoals Deep Blue, Deeper Blue en X3D Fritz die het opnemen tegen grote spelers zoals Kasparov. Deze wedstrijden resulteerden in overwinningen, nederlagen en gelijkspel.
Pas in de jaren 2000 bereikte een vrouw, Judit Polgàr, de top van het spel en de hoogste classificatie van de nummer acht speler ter wereld. De huidige wereldkampioen is de jonge Indiër Dommaraju Gukesh.
in 2024
Het Ontstaan van de Koningin en de Consolidatie van haar Macht
Beschouwd als het belangrijkste stuk op het bord, is de koningin niet altijd zo belangrijk geweest. Je zou kunnen zeggen dat haar opkomst aan de macht parallel liep aan de opkomst van vrouwen in de samenleving.
Laten we teruggaan naar het begin van het schaken. In Shatranj was de koningin een zwak stuk bekend als de firzan, de 'raadsheer van de koning'. In dit spel was het stuk een mannelijk personage en bewoog het slechts één veld diagonaal.
Daardoor bleef de reikwijdte, het bereik en de kracht beperkt tot de aangrenzende velden en werd het onmogelijk om een ander stuk op het bord te slaan.
Dit stuk zou de koningin worden tijdens de Middeleeuwen, toen aanvallen en tegenaanvallen belangrijke onderdelen van het spel werden. Deze variaties werden Queen’s Chess (Schaak van de Koningin) of Mad Queen Chess genoemd.
De huidige beweging van de koningin werd in de 15e eeuw in Europa in het spel geïntroduceerd en er wordt gesuggereerd dat koningin Isabella I van Spanje een voorstander was van het machtiger maken van de koningin. Er wordt gezegd dat ze de openingen traag en saai vond en dit maakte het spel spannender.
Nogmaals, deze verandering ging parallel op plaatsen met machtige vrouwen. Zowel in het schaken als in de samenleving kan emancipatie van vrouwen alleen maar goed zijn.
Tegenwoordig is de koningin het enige schaakstuk dat effectief vrij over het bord kan bewegen, verticaal, horizontaal en diagonaal. Het is een krachtig stuk.
Belangrijke Strategieën met Behulp van de Koningin
Schaken opstelling koningin
Omdat ze kan bewegen waar ze maar wil, is de koningin het gevaarlijkste stuk op het bord. Elke kant heeft zijn koningin naast de koning op de eerste rij geplaatst met de witte koningin op het witte veld in de centrale kolom met de zwarte koningin op de zwarte centrale kolom.
In algebraïsche notatie begint de witte dame op d1 en de zwarte dame op d8. De koningin kan je uit lastige situaties halen en kan je ook in een aantal voordelige posities brengen aan het begin van het spel. Laten we dus eens kijken naar een paar veelvoorkomende strategieën.
Herdersmat
Veel beginners laten hun koningin vaak los in een poging hun tegenstander agressief onder druk te zetten en de Herdersmat is een manier om dit te doen. In slechts vier zetten zet je de tegenstander schaakmat. Het is een manier om je tegenstander serieuze problemen te bezorgen.
Help je stukken zodat ze jou kunnen helpen.
Paul Morphy
Wees voorzichtig, want deze strategie kan gemakkelijk ongedaan worden gemaakt en komt in de praktijk dan ook alleen voor in partijen van beginnende schakers. Gevorderde spelers zullen bekend zijn met de aanval en deze tegengaan.
Hier zijn een paar principes waarmee je rekening moet houden bij het schaken:
- Controle over het centrum;
- Ontwikkel de minder waardevolle schaakstukken;
- Bescherm de koning;
- Verplaats hetzelfde stuk niet twee keer achter elkaar;
- Verplaats de paarden voor de lopers;
- Verplaats de koningin niet te vroeg.
Alleen al door deze regels te volgen, kun je de koning van de tegenstander in slechts een paar zetten onder druk zetten. Dit is een goede filosofie om te volgen als je nieuw bent in het spel.
De Kus Des Doods
De Kus des Doods is waarschijnlijk de meest algemeen erkende schaakmat in de praktijk. Dit is wanneer de koningin zichzelf op een veld direct naast de koning plaatst, waardoor hij nergens heen kan.
Om ervoor te zorgen dat dit werkt, moet de koningin worden beschermd door een ander stuk, zodat de tegenstander de koningin niet onmiddellijk kan slaan en zelfs kleine stukken zoals pionnen dit bewerkstelligen. Het is vaak een leuke manier is om het spel te beëindigen.
Je zult een paar spellen moeten spelen om schaakmatten zoals de Kus des Doods op te zetten, maar als je het eenmaal onder de knie hebt, zullen je tegenstanders moeite hebben om het te stoppen.
Schaak Koningin: de Opoffering
Een opoffering is wanneer je opzettelijk een stuk verliest om voordeel te behalen in termen van positie of schaakstukken.
De positionele offers in de Queen’s Gambit (Koningin Opening) bevinden zich in het midden van het bord en kunnen plaatsvinden in het eindspel. Ze kunnen ook een blokkade afdwingen of de promotie van een pion garanderen door ze door een blokkade heen te laten gaan.
Bij schaken moet je soms risico's nemen en verliezen lijden om jezelf later in een betere positie te brengen. Deze offers worden vaak verstandig gedaan door de beste spelers, aangezien beginnende spelers misschien niet zo ver vooruit kunnen denken.
Om goed te worden in schaken, moet je je fouten herkennen en ervan leren. Houd er rekening mee dat de koningin je krachtigste stuk is en op de juiste manier moet worden gebruikt.
Er zijn veel echte positionele en strategische offers, maar ook schijnoffers die je kunt gebruiken. Hier zijn een paar van de schijnoffers:
Deflection sacrifice (Afbuiging offer)
Dit is om het stuk van een tegenstander af te leiden van een veld waar het een bepaalde rol speelt.
Destruction sacrifice (Vernietiging offer)
Dit wordt gebruikt om een minder waardevol stuk uit de weg te ruimen dat zich in een strategisch belangrijk stuk bevindt.
Magnet sacrifice (Aantrekking offer)
Dit wordt gebruikt om het stuk van een tegenstander naar een tactisch slecht veld te trekken.
Clearance sacrifice (Verstikking offer)
Dit is wanneer de speler het veld waarop het geofferde stuk staat wil vrijmaken zodat een ander (en nuttiger) stuk zijn plaats kan innemen
Suicide sacrifice (Zelfmoord offer)
Dit is wanneer de speler een stuk opoffert dat legale zetten kan doen, om een patstelling te verkrijgen en een remise te krijgen uit een spel dat anders een verlies zou zijn.
Zoals je kunt zien, is er bij schaken geen ruimte voor emotie! Het is een meedogenloos slagveld. Onderschat bij kampioenschappen, toernooien of gewoon wedstrijden tussen vrienden de kracht van de koningin niet. Vergeet haar echter ook niet te beschermen met lopers, paarden en torens.
Elke speler heeft een speelstijl, maar je kunt die niet onder de knie krijgen zonder de grondbeginselen te begrijpen. Aarzel dus niet om online spellen tegen anderen of computertegenstanders te spelen om te oefenen.
Misschien wil je ook meer leren over rokeren, je pionnen gebruiken, en passant en stukken ontwikkelen. Oefening baart kunst!
Dat is de zet waarmee je in één keer de toren en de koning verplaatst. De koning gaat twee stapjes naar links of naar rechts. De toren springt er overheen en gaat op het veld naast de koning staan.
Vergeet niet, dat hoewel de koningin het krachtigste stuk op het schaakbord is, je ook moet weten hoe je de koning, toren, paard, loper en zelfs de nederige pionnen moet gebruiken.
Dat kan erg belangrijk zijn, vooral tijdens de opening. Vergeet voor meer informatie niet onze andere blogs over schaakstukken en het gebruik ervan te lezen.
Vond je dit artikel leuk? Laat een beoordeling achter!
Laden...
