Er is veel discussie geweest over de vraag of economie nu wel of niet als wetenschap kan worden beschouwd. Hoewel deze discussie al lang bestaat, leken de spanningen hun hoogtepunt te bereiken in 2013, toen drie economen de Nobelprijs voor de Economie kregen.
Hoewel dat nieuws niet bijzonder polariserend klinkt, was het probleem dat velen met de prijs hadden het feit dat twee van de economen die de prijs ontvingen standpunten leken te hebben die elkaar rechtstreeks tegenspraken:
- Robert Shiller
- Eugene Fama
Aangezien het doel van een wetenschap zoals natuurkunde of scheikunde vaak wordt beschouwd als het zoeken naar één enkel principe of één enkele waarheid, leek het erop dat dergelijke regels niet golden voor het domein van de economie theorie en dat de ene econoom het vrijelijk oneens kon zijn met de andere.
Is dit debat in de vijf jaar sinds die Nobelprijs opgelost? Helaas is het korte antwoord: nee. Hoewel er aan beide kanten veel argumenten zijn, lijkt de jury nog niet te weten of economie als wetenschap, als sociale wetenschap of helemaal niet als wetenschap moet worden beschouwd.
Wij gaan hier de fundamentele kwesties bespreken die bepalen waarom economie zo moeilijk als wetenschap kan worden beschouwd. Bovendien schetsen we ook waarom deze argumenten onze kijk op economie als onderwerp niet fundamenteel moeten veranderen, omdat het nog steeds een cruciaal vakgebied is dat ons kan helpen beter te begrijpen waarom we handelen zoals we doen.
Is economie theorie een wetenschap?
Natuurwetenschap wordt in het Merriam-Webster woordenboek gedefinieerd als:
"een van de wetenschappen (zoals natuurkunde, scheikunde of biologie) die zich bezighouden met materie, energie en hun onderlinge relaties en transformaties of met objectief meetbare verschijnselen."
Als het gaat om de sociale wetenschappen, zoals recht of politiek, definieert het Merriam-Webster woordenboek sociale wetenschappen als:
"een tak van wetenschap die zich bezighoudt met de instellingen en het functioneren van de menselijke samenleving en met de interpersoonlijke relaties van individuen als leden van de samenleving".
Het is duidelijk dat de woordenboekdefinities de veronderstelling lijken te ondersteunen dat economie veel meer thuishoort in het domein van de sociale wetenschappen dan in dat van de natuurwetenschappen, ondanks het feit dat de volledige titel van de Nobelprijs voor economie wetenschap in feite de Nobelprijs voor economische wetenschappen is.
Er zijn een paar redenen waarom mensen zich meer op hun gemak lijken te voelen om economie een sociale wetenschap te noemen.
Objectiviteit en politiek
De worsteling waarmee economen te maken hebben is dat het moeilijk kan zijn om objectief te zijn bij het onderzoeken van gegevens. In tegenstelling tot de "harde" wetenschappen is er in een economisch model vaak geen controletest waarop je je economische analyse baseert.
Verder kunnen de resultaten van een economisch model of economisch experiment onderworpen zijn aan individuele interpretatie, afhankelijk van:
- Op welk aspect van de resultaten de econoom zijn aandacht richt
- De methode die een econoom gebruikt om tot een conclusie te komen
- Hoe een econoom economische analyse toepast wanneer hij zijn gegevens onderzoekt
Nauw verbonden met objectiviteit is het feit dat veel ideeën, modellen en benaderingen van economen sterk gevormd kunnen zijn door hun politieke overtuigingen, of door het politieke bestuur van dat moment en hun benadering van de economie en de huidige economische problemen.
Gezien deze inherente vooringenomenheid, misschien zelfs onzekerheid, binnen economische modellen en systemen, stellen sommigen dat economie geen wetenschap in de ware zin van het woord kan en zal zijn.
Als he geïnteresseerd bent in economie, volg dan gerust economie bijles via Superprof!
Beperkingen van experimenten
Een ander argument tegen de classificatie van economie als natuurwetenschap is het feit dat natuurkundigen, biologen en dergelijke weliswaar gecontroleerde experimenten kunnen opzetten om een hypothese te testen, die concrete resultaten opleveren waaruit een conclusie kan worden getrokken, maar dat hetzelfde niet kan worden gezegd van economische experimenten.
In de kern is economie de studie van menselijk gedrag, en hoe dat de economie beïnvloedt. Menselijk gedrag is niet zo concreet als het gedrag of de eigenschappen van bijvoorbeeld een atoom, en het is een feit dat menselijk gedrag onvoorspelbaar kan zijn, aangezien individuen op elk moment dynamisch van gedachten kunnen veranderen.
Daarom zijn economische experimenten moeilijk, zo niet onmogelijk, uit te voeren in een gecontroleerde omgeving, en kunnen zij vrijwel zeker geen conclusie opleveren die een regel toepast op menselijk gedrag en besluitvorming. Als zodanig leveren economische studies een "best guess"-resultaat op dat een indicatie kan geven van hoe individuen, of een economie, onder een bepaalde reeks omstandigheden zullen presteren.
Dat wil echter niet zeggen dat economische experimenten niet zonder waarde zijn, of dat een numeriek element in een economische theorie slechts voor de show is. Er zijn tegenwoordig veel economen die bij hun onderzoek naar economische vraagstukken gebruik maken van een combinatie van wiskunde en statistiek om de innerlijke werking van de economie te begrijpen.
Dit gebied staat bekend als econometrie, en het is vaak een onderdeel van een universitaire studie economie, of een functie in de economie na het afstuderen.
Is economie wetenschap een sociale wetenschap?
Zoals hierboven opgemerkt, zullen veel mensen eerder stellen dat economie, als het al een wetenschap is, eerder past binnen de sector van de sociale wetenschappen dan onder de wetenschappen van de scheikunde en aanverwanten.
Maar is het eerlijk om deze algemene conclusie toe te passen op alle gebieden van de economie? Er is meer dan één economische school, en economie als vakgebied bestaat uit vele afzonderlijke niches, waaronder:
- Internationale economie
- Milieu-economie
- Financiële economie
Bovendien kan economie als vakgebied bijna in twee gebieden worden verdeeld. Aan de ene kant heb je de macro-economie, die kijkt naar economieën als geheel. Aan de andere kant is er de micro-economie, die het menselijk gedrag op het niveau van het individu en het effect daarvan op de economie in het algemeen bestudeert.
Interessant is dat veel van de theoretische argumenten die worden aangevoerd tegen het feit dat economie een wetenschap is, eerder gericht zijn op macro-economie dan op micro-economie.
Dat komt omdat macro-economie van nature veel moeilijker is om een diepgaand inzicht in te krijgen. Dit komt omdat het moeilijk is ontwikkelingen in het geheel en de gevolgen ervan te observeren, te testen en te becommentariëren.
Veel macro-economische theorieën, van het Keynesianisme tot het monetarisme, bieden tegenstrijdige theorieën over wat een economie nodig heeft voor stabiliteit of welvaartschepping, zoals een student aan een universiteit vaak te horen krijgt in een college.
Micro-economie daarentegen is veel gemakkelijker te testen op een manier die herhaalbare en waarneembare economische trends en resultaten oplevert.
Leer je liever via privélessen? Bij Superprof is dat mogelijk! Je kunt via Superprof een enthousiaste docent economie inhuren bij jou in de buurt.
Economische wetenschap begrijpen
Er wordt al jaren heen en weer geslingerd over de vraag of economie al dan niet als een wetenschap kan worden beschouwd.
Het belang van de studie van de economie wordt geenszins verminderd door haar classificatie als wetenschap, sociale wetenschap of helemaal geen wetenschap.
In wezen bestudeert de economie hoe individuen zich gedragen en met elkaar omgaan, en hoe onze eigenaardigheden in ons gedrag tot uiting komen in de manier waarop we besluiten onze middelen te verdelen.
Het begrijpen van het menselijke zijn en hoe rationeel we werkelijk zijn is een kernonderdeel van de economie, en het is goed mogelijk dat, vanwege de zeer onvoorspelbare aard van de mens, de economie zich nooit een natuurwetenschap zal kunnen noemen.
Dat betekent echter niet dat economische modellen, theorieën en studies, wiskundig, statistisch of anderszins, niet nuttig zijn.
Hoewel dergelijke studies waarschijnlijk geen resultaten opleveren die kunnen fungeren als een kristallen bol, of die een financiële crisis zoals die van 2008 kunnen voorspellen, kan de economie ons laten weten:
- Hoe goed onze lokale of mondiale economie het doet.
- Of economieën baat hebben bij het heffen van hogere belastingen, of bij het invoeren van meer regelgeving.
- Of een economie een periode van inflatie of deflatie tegemoet gaat.
- Hoe we de economische groei kunnen verhogen, of in ieder geval proberen te handhaven.
In die zin blijft economie als academische discipline cruciaal, en is het een gerespecteerd vakgebied.
Als je economie wilt studeren op school of universiteit of meer wilt weten over het debat over de vraag of economie een wetenschap is of niet, dan kan je altijd een Superprof bijles docent economie inhuren.
Met online en persoonlijke bijlessen biedt Superprof een scala aan ervaren en gemotiveerde bijles docenten die jou over alle aspecten van economie kunnen leren.
Een Superprof economieleraar bij jou in de buurt kan jou leren over:
- Micro-economie of macro-economie
- De wetten van vraag en aanbod
- De conjunctuurcyclus en de betrokkenheid daarvan bij de macro-economische theorie
- Bepaalde economische denkrichtingen, van gedragseconomie tot de economische theorieën van Milton Friedman en het monetarisme
Vond je dit artikel leuk? Laat een beoordeling achter!
Laden...
